Kabaret

Pakiet promocyjny 50% – 5

W pakiecie:

Roman Tadeusz Wilkanowicz, Utwory powstańcze, wybór, oprac. i wstęp Izolda Kiec

Roman Tadeusz Wilkanowicz (1886-1933), poeta, satyryk, dziennikarz i społecznik. Uczestnik powstania wielkopolskiego (1918-1919), adiutant Poznańskiego Batalionu Śmierci, który walczył na froncie litewsko-białoruskim (1919), korespondent poznańskiej prasy podczas wojny polsko-radzieckiej (1920). Redaktor satyrycznych pism komentujących przed- i powojenną rzeczywistość stolicy Wielkopolski („Pręgierz Poznański”), znawca poznańskiej gwary, rzecznik nieuprzywilejowanych nowoczesnego świata – mieszkańców Chwaliszewa, Wildy i Zawad… Zagorzały przeciwnik wielkopolskiego separatyzmu i miejscowej endecji.

Nie domagał się szczególnych zaszczytów ani profitów ze swojej publicznej działalności. Chciał jedynie szacunku dla tej polskiej wolności, którą czynem uosabiał, i dla słowa, które zapewnić miało nie tylko doraźne skutki: zagrzewać do walki albo włączać się do społecznej debaty na temat Niepodległej, ale także gwarantować przetrwanie – jemu i jego idei: sprawiedliwej dla wszystkich, wielkopolskiej małej ojczyzny.

Pomysł publikacji wybranych utworów Romana Tadeusza Wilkanowicza oraz próba odtworzenia szczegółów jego biografii zrodziły się z poczucia niesprawiedliwości wobec tego losu, który tak okrutnie obszedł się z wielkiego formatu człowiekiem, i z poczucia winy, że my, historycy literatury, zbyt rzadko poświęcamy swój czas zapomnianym, a tak bliskim naszej codzienności, egzystującym tuż obok twórcom. Jemu więc dedykuję tę książkę:

Romanowi Tadeuszowi Wilkanowiczowi

bardowi wielkopolskiej wolności…

(ze wstępu Izoldy Kiec)

Izolda Kiec, Czy chce pan być powieszony w sympatycznem towarzystwie? Czyli poznańskie kabarety artystyczne dwudziestolecia międzywojennego

Dwudziestolecie międzywojenne, nazywane „złotym wiekiem” polskiego kabaretu, to nie tylko Warszawa: Qui Pro Quo, Tuwim, Hemar, Ordonka, Zimińska, Dymsza. To także „prowincja”: Kraków, Lwów, Łódź, Lublin i – Poznań. Stolica Wielkopolski była w tej uprzywilejowanej sytuacji, że ściągali tu w latach 20. i 30. ubiegłego wieku dawni twórcy Zielonego Balonika (pierwszego polskiego kabaretu, 1905-1907), m.in. Ludwik Puget, Teofil Trzciński, Witold Noskowski, ale i w samym Poznaniu znalazł się potencjał artystyczny: w osobach m.in. satyryka Artura Marii Swinarskiego, Jana Sztaudyngera, Romana Wilkanowicza, Jana Gerżabka, Toli Korian… Prawdziwym wyzwaniem dla inicjatorów kabaretowych spotkań w Poznaniu (Ździebko, Różowa Kukułka, Klub Szyderców Pod Kaktusem) było przełamanie szczególnej mentalności „porządnych” poznaniaków – ponoć niechętnym żartom, zwłaszcza tym, które w prześmiewczej, szopkowej formie uderzały w nich samych. Czy się udało? Historia poznańskich kabaretów okresu dwudziestolecia międzywojennego będzie próbą odpowiedzi na to właśnie pytanie.