Wydawnictwo

Procedura wydawnicza IKP

Procedura recenzji IKP

Autor: Felicja Kruszewska
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2022
Okładka: Michał Traczyk
ISBN: 978-83-960454-8-5
Strony: 771
Format: B5
Oprawa: miękka

W tomie Felicja Kruszewska, Pisane wiatrem na skórze. Utwory wybrane z biografią w tle, Izolda Kiec opowiada historię autorki, zanurzonej w rodzinnej tradycji – kresowego ziemiaństwa, uosabiającego w dramatyczny sposób stygmat polskiego losu, a jednocześnie wytyczającej drogę Kobiety Nowej – jako jedna z pierwszych studentek Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Nauk Politycznych, profesjonalna tłumaczka i urzędniczka samodzielnie zarabiająca na życie, rzeczniczka dręczonych dzieci i kobiet, pacyfistka i zwolenniczka idei socjalizmu.

Odpomniane utwory Felicji Kruszewskiej, pisane w latach 1921-1943, w wyborze i opracowaniu Izoldy Kiec, obejmują w całości książki wspomnieniowe Błękitny Ogród i Braciszek, dramat Sen, obszerne wybory wierszy z tomików (Przedwiośnie, Stąd dotąd, Siano, Twarzą na zachód) i z czasopism oraz opowiadań i reportaży rozproszonych w prasie.

Książkę uzupełniają unikatowe dokumenty i fotografie pozyskane z archiwów i bibliotek oraz od osób prywatnych – spadkobierców rodziny Kruszewskich.

Wybrane wiersze czyta Izolda Kiec:

Brzoskwinie

Lipa

Macierzanki

Odjazd

Prośba

Psy

Siano

Teatr

Wiersz niepotrzebny

Wojtuś

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Zamów

Autor: Wiktor Woroszylski
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2022
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-960454-7-8
Strony: 258
Format: A5
Oprawa: miękka

Wiktor Woroszylski (1927-1996), poeta, prozaik, tłumacz literatury rosyjskiej, autor utworów dla dzieci i młodzieży oraz dzienników, w których z perspektywy świadka i uczestnika, intelektualisty i rzecznika podstawowych praw egzystencji ludzi i narodów, zapisał najważniejsze zdarzenia powojennej polskiej historii.

Życiowe doświadczenie i mądrość, płynąca z obserwacji świata polityki oraz uplątanych w nią ludzi – nie tylko Jemu współczesnych, także tych, którzy zapisali się jako Bohaterowie albo bohaterowie dziejów – podyktowały Poecie tom wydanych w 1987 roku opowiadań pt. Historie. Wznawiamy je po trzydziestu pięciu latach wraz z kilkoma innymi, mniej znanymi opowiadaniami autorstwa Wiktora Woroszylskiego.

„Kiedy czytałam Historie przed laty, a był to czas schyłkowego PRL-u, często miałam wrażenie, że to opowiadania o tym, co dzieje się «tu i teraz», w Polsce, a fakt, że autor przeniósł wszystko w odległe czasy i miejsca, nie ma większego znaczenia.

O dziwo, i dziś, kilka dekad później, odnajduję w Historiach zaskakującą aktualność. Zachowały swoją moc i nadal przemawiają do mnie, choć świat pogalopował do przodu. Może dlatego, że niby wszystko się zmieniło, a jakby pozostało takie samo? Przecież w tym całkiem nowym, cyfrowym świecie, w jakim żyjemy, wciąż nieźle się mają analogowi tyrani, którzy lubią sobie przekupywać buntujących się pisarzy, wciąż gdzieś płoną stosy książek i układane są indeksy zakazanych lektur, wciąż uciekinierzy z ogarniętej wojną ojczyzny popełniają samobójstwa w obskurnych hotelowych pokoikach, czy raczej w ośrodkach dla uchodźców, a tajne policje nadal wydeptują ślady pod pomniki przyszłych bohaterów, choć pewnie dzisiaj raczej zdają się na Pegasusa.

Może więc siła tych opowiadań tkwi w tym, że tak blisko im do przypowieści? Że ich przesłanie układa nam się w parabolę ludzkiego losu pod każdą szerokością geograficzną? Że autor sięga do źródeł naszej judeo-chrześcijańskiej kultury i Biblii, by pokazać powtarzalność pewnych ról, które ludzkość odgrywa wciąż na nowo, tyle że w zmieniających się dekoracjach?”

Z Posłowia Joanny Szczęsnej

Zamów

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2022
Okładka: Piotr Marzec
ISSN: 1733-3008
Strony: 128
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Przenoszenie komiksów na ekran jest ostatnimi laty niezwykle popularne. Jednak choć nieustannie pojawiają się kolejne tytuły, nie zawsze ich komiksowe pierwowzory są identyfikowane (wielu widzów nie interesuje, skąd wzięła się dana historia?) i nie wszystkie produkcje wzbudzają duże zainteresowanie bądź zwyczajnie nie docierają do szerszych kręgów odbiorców, umykając nierzadko fanom historii obrazkowych. Nie dzieje się tak na pewno w dwóch przypadkach – filmów superbohaterskich i animowanych, o ich połączeniu nie wspominając. Widać to także w tym numerze, który rozpoczynają analizy poświęcone serii animowanych filmów superbohaterskich DC (Żaglewski) oraz filmowemu uniwersum tworzonemu na bazie komiksów Marvela (Wolski). Ten miniblok superhero domyka krytyczne spojrzenie na ekranizację Strażników Moore’a i Gibbonsa (Dukiewicz). Animacją z kolei zajęli się Jakub Jankowski, zastanawiający się nad specyfiką zekranizowanej Mafaldy, oraz Michał Czajkowski, który przepytuje osoby zaangażowane w produkcję głośnych polskich animacji – Macieja Kura (Kajko i Kokosz) i Bartosza Minkiewicza (Wilq Superbohater, Pan Wiedźma). A poza tym? Klaudia Srul odwraca perspektywę, pokazując na przykładzie Blacksada, jak kino noir oddziałuje na komiks; Michał Traczyk rozmawia z Adamem Ruskiem o jego nowych książkach oraz kondycji polskiej refleksji komiksowej, a Artur Wabik pokazuje, co naziści robili z twórczością Wilhelma Buscha. Do tego garść relacji, recenzji i – jakżeby mogło być inaczej – komiksów oraz ilustracji zainspirowanych tematem przewodnim numeru, udowadniających, że myśl artystyczna i teoretyczna nie zawsze chodzą tymi samymi drogami.

Więcej

Zamów

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2022
Okładka: Krzyszof "Prosiak" Owedyk
ISSN: 1733-3008
Strony: 160
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Spojrzenie na zwierzęta (w tym sposób ich ukazywania), ale i nie-ludzka perspektywa w komiksie wydają się niesłychanie istotne. Animalizacja jest zabiegiem, który w komiksie występuje częściej niż w innych mediach. To rozumienie „zwierzęcości” podlega licznym uwarunkowaniom, jak czas i miejsce powstania dzieła, ale też podporządkowanie regułom rządzącym komiksowym gatunkiem. W ramach animal studies możemy analizować zarówno sposób przedstawiania zwierząt dawno już wymarłych, ich występowanie w komiksach superbohaterskich, jak i ich funkcjonalne wykorzystanie w komiksach dla dzieci.

Różnorodność funkcji kryjących się za zwierzęcymi bohaterami wynika oczywiście także z perspektywy autora/autorki komiksu, co w tym numerze potwierdzają analizy „zezwierzęcenia” w komiksach Krzysztofa „Prosiaka” Owedyka i Alana Moore’a, uzupełnione wywiadami z Bereniką Kołomycką, Gosią Kulik, Piotrem Nowackim i Tomaszem Samojlikiem.

I ten numer nie byłby kompletny, gdyby zabrakło w nim, tak licznych tym razem, komiksów i ilustracji oraz garści recenzji, a także – co staje się powoli tradycją – artykułu odkrywającego przed polskimi czytelnikami kolejny wycinek komiksowej historii naszych południowych sąsiadów.

Więcej

Zamów

Autor: Jakub Turkiewicz
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2022
Okładka: Nikodem Cabała
ISBN: 978-83-960454-2-3
Strony: 314
Format: A5
Oprawa: miękka

Książka Jakuba Turkiewicza jest wyjątkowa, ponieważ jej autor łączy kompetencje i warsztat historyka z ogromem wiedzy wielolet­niego fana Gwiezdnych wojen, który zna doskonale i wielowymiarowo środowisko fandomu, a jednocześnie zachowuje dystans naukowca, który przygląda się i wnikliwie analizuje wybrane zjawiska oraz wpisuje je w szersze konteksty historii Polski powojennej i szeroko rozumianej kultury popularnej. Dzięki temu prezentowana książka stanowi drobiazgowe studium nie tylko historii fandomu oraz zjawiska Star Wars w Polsce, ale również kultury PRL-u i jest ważnym głosem w nur­cie jej badań. Jednocześnie jej forma jest lekka, uzupełniona w bogaty materiał ikonograficzny, co zdecydowanie ułatwia i uprzyjemnia odbiór. Myślę, że warto się o tym samodzielnie przekonać.

Z Przedmowy Anny Idzikowskiej-Czubaj

Jakub Turkiewicz – z wykształcenia historyk, a z zamiłowania fantasta. Publikował cykliczne artykuły na temat filmów science fiction i fandomu Gwiezdnych wojen w magazynie „Sfera”, okazjonalnie współpracował też z innymi czasopismami, gdzie popularyzował wiedzę na temat kolekcjonerstwa fantastycznych gadżetów. Prowadził humorystyczną stronę starwarsy.pl, która z czasem przerodziła się w wirtualne muzeum pamiątek po polskiej wersji zjawiska Star Wars i przygotowywał artykuły publikowane na stronie efantastyka.pl. W roku 2018, wspólnie z reżyserem Radosławem Salamończykiem, zrealizował film dokumentalny Wojna gwiazd, nominowany przez Popkulturową Akademię Wszystkiego do Nagrody Misie. Pisuje opowiadania – debiutował w „Nowej Fantastyce”, jego teksty ukazywały się też w miesięczniku „Science Fiction Fantasy i Horror”.

Nakład wyczerpany

Autor: Jarosław J. Szczepański (oprac.)
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Michał Traczyk
ISBN: 978- 83-960454-4-7
Strony: 390
Format: B5
Oprawa: miękka

Tadeusz Jedynak należał do ludzi, którzy zapisali najpiękniejsze karty w historii Solidarności, jej dziejowego doświadczenia polskich czasów najnowszych.

Tego człowieka przypomina w swojej, bardzo osobistej, opowieści Jarosław Szczepański, znany dziennikarz, współpracownik i przyjaciel Tadka Jedynaka. Historia Tadka, górnika elektryka, jednego z liderów strajków na Śląsku w 1980 roku, później działacza NSZZ Solidarność, więźnia stanu wojennego i działacza podziemia, a wreszcie parlamentarzysty, była nieprosta i wyboista. Wiele sądów jego było kontrowersyjnych, ale ich źródłem była zawsze uczciwa troska o lepszą Polskę, o lepsze życie ludzi pracy. Była to także troska o lepszy Śląsk i opowieść o przebudzeniu obywatelskim Ślązaków, a zarazem fotografia tamtych czasów, pełnych napięć, heroizmu i rozczarowań.

Szczepański przypomina słowa Tadka Jedynaka wypowiedziane podczas negocjacji strajkujących górników z delegacją rządową z lata 1980 roku. Górnicy domagali się gwarancji bezpieczeństwa dla uczestników strajku. Rządzący replikowali, że „Polska nie ma takiego prawa, by glejty dawać”. Jedynak na to odpowiadał: „My na Śląsku wiemy, że w Polsce nie prawem posługują się władze, tylko milicją”.

Jak bardzo te słowa brzmią dziś aktualnie…

To jest bardzo ciekawa biografia, bardzo nietuzinkowego człowieka. Czytając to, myślałem, że mógłby to być scenariusz filmu Kazimierza Kutza czy też powieści Szczepana Twardocha. To fascynujący los, pochodzącego z Mazowsza górnika, który stał się Ślązakiem z wyboru i symbolem śląskiego mitu. Tadeusz, Ślązak z wyboru, był wolny od fanatyzmu i prostackiej demagogii; nie brakowało mu odwagi i otwartości na dialog, życzliwości wobec ludzi i legalności wobec prawdy. W przedśmiertnym liście do przyjaciół pisał: „Dbajcie o tę wolność, którą wspólnie wywalczyliśmy”.

I taki jest sens tej ważnej i ciekawej książki.

Adam Michnik

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Zamów

Autor: Olgierd Kiec
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-960454-3-0
Strony: 386
Format: B5
Oprawa: twarda

Autor opracowania dokonał próby odwrócenia perspektywy ze swoich dwóch poprzednich książek, wydanych w 2001 oraz w 2015 roku. Przedstawiano w nich protestantyzm w Wielkopolsce z punktu widzenia Poznania, czyli regionalnego centrum, teraz natomiast problem ten pokazany jest z perspektywy dziewięciu ośrodków lokalnych, czy wręcz peryferyjnych, które stanowią przykłady kilku typów parafii. Są tu zarówno parafie funkcjonujące w średnich i małych miastach, jak i we wsiach Wielkopolski. Pięć prezentowanych parafii mogło się poszczycić silną lub przynajmniej znaczącą tradycją sięgającą czasów przedrozbiorowych. W tej grupie znalazły się: Wschowa, Leszno, Kopanica, Rostarzewo oraz Nekielka. Cztery pozostałe parafie, w Pleszewie, Jarocinie, Czempiniu i Żabnie, utworzono dopiero w okresie zaboru pruskiego.

Olgierd Kiec ukończył studia magisterskie (1988) i doktoranckie (1993) na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 1994-2004 był zatrudniony w Instytucie Historii PAN, od 2004 roku jest profesorem uczelni w Instytucie Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego. Od ponad trzydziestu lat zgłębia dzieje protestantyzmu w Polsce i na pograniczu polsko-niemieckim. Autor wielu opracowań, między innymi monografii: Protestantyzm w Poznańskiem 1815-1918 (2001) oraz Historia protestantyzmu w Poznaniu od XVI do XXI wieku (2015).

Książka dofinansowana przez Urząd Miasta Poznania.

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Anna Krztoń
ISSN: 1733-3008
Strony: 158
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Numer poświęcony popularnej w Polsce formie publikacji – zinom. Autorzy tekstów zamieszczonych w niniejszym numerze pochylają się nad różnymi niuansami – definicją, kwestią zależności systemowych (choćby numerów ISSN/ISBN), relacjami z undergroundem i mainstreamem, a także podobieństwa do oddolnej komiksowej twórczości internetowej. Są też artykuły przybliżające historię ruchu zinowego w Polsce i znane wąskiemu gronu wydawnictwa w rodzaju działań TYNK Gruppe i jednego z jej najaktywniejszych twórców – Otoczaka, uzupełnione wywiadami z zasłużonymi zinotwórcami: Prosiakiem, *Filem, Ojcem Rene. Nie zabrakło również miejsca dla ludzi rozwiązujących problemy dystrybucji, które zawsze były bolączką tego sektora rynku.

Zbiór tradycyjnie uzupełniony krótkimi komiksami, recenzjami i relacjami oraz tekstami spoza tematu przewodniego. Do numeru dołączony jest darmowy zin korespondujący treścią z zawartością numeru – 6 błędów… Spella to krótki poradnik (nie tylko dla debiutantów), jak myśleć o tworzeniu, na co zwracać uwagę i czego unikać, kiedy już postanowimy zabrać się za rysowanie.

Więcej

Zamów

Autor: Michał Traczyk (red.)
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-960454-1-6
Strony: 198
Format: A5
Oprawa: miękka

Tak jak opowieści obrazkowe cechuje mnogość strategii autorskich (o czym zaświadcza otwierający książkę artykuł Tomasza Pstrągowskiego), tak zgromadzone tu teksty są dowodem na zróżnicowanie refleksji komiksoznawczej. Są w tej książce analizy poświęcone zarówno grupom utworów oscylujących wokół wspólnego problemu (boleśnie doświadczana cielesność w komiksie kobiecym u Kingi Kuczyńskiej, opisana przez Michała Traczyka ewolucja myśli twórczej w pracach Szawła Płóciennika), jak i rozprawy skupione na pojedynczych dziełach: zmaganiu z życiem i śmiercią rodziców w Porozmawiajmy o czymś przyjemniejszym Roz Chast (Izolda Kiec), szczegółowej analizie samotności w Samotniku Christophe’a Chaboutégo (Marek Kaźmierczak), egzystencjalnej refleksji nad kondycją człowieka i artysty w albumie Venezia Jirō Taniguchiego (Rafał Szczerbakiewicz) oraz sporze o wartości nadrzędne w zderzeniu mikro- i makrohistorii na przykładzie Story of Dina Gottliebova-Babbitt Rafaela Medoffa, Neala Adamsa oraz Joego Kuberta (Rafał Wójcik).

Zamów