Wydawnictwo

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2022
Okładka: Krzyszof "Prosiak" Owedyk
ISSN: 1733-3008
Strony: 160
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Spojrzenie na zwierzęta (w tym sposób ich ukazywania), ale i nie-ludzka perspektywa w komiksie wydają się niesłychanie istotne. Animalizacja jest zabiegiem, który w komiksie występuje częściej niż w innych mediach. To rozumienie „zwierzęcości” podlega licznym uwarunkowaniom, jak czas i miejsce powstania dzieła, ale też podporządkowanie regułom rządzącym komiksowym gatunkiem. W ramach animal studies możemy analizować zarówno sposób przedstawiania zwierząt dawno już wymarłych, ich występowanie w komiksach superbohaterskich, jak i ich funkcjonalne wykorzystanie w komiksach dla dzieci.

Różnorodność funkcji kryjących się za zwierzęcymi bohaterami wynika oczywiście także z perspektywy autora/autorki komiksu, co w tym numerze potwierdzają analizy „zezwierzęcenia” w komiksach Krzysztofa „Prosiaka” Owedyka i Alana Moore’a, uzupełnione wywiadami z Bereniką Kołomycką, Gosią Kulik, Piotrem Nowackim i Tomaszem Samojlikiem.

I ten numer nie byłby kompletny, gdyby zabrakło w nim, tak licznych tym razem, komiksów i ilustracji oraz garści recenzji, a także – co staje się powoli tradycją – artykułu odkrywającego przed polskimi czytelnikami kolejny wycinek komiksowej historii naszych południowych sąsiadów.

Więcej

Zamów

Autor: Jakub Turkiewicz
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2022
Okładka: Nikodem Cabała
ISBN: 978-83-960454-2-3
Strony: 314
Format: A5
Oprawa: miękka

Książka Jakuba Turkiewicza jest wyjątkowa, ponieważ jej autor łączy kompetencje i warsztat historyka z ogromem wiedzy wielolet­niego fana Gwiezdnych wojen, który zna doskonale i wielowymiarowo środowisko fandomu, a jednocześnie zachowuje dystans naukowca, który przygląda się i wnikliwie analizuje wybrane zjawiska oraz wpisuje je w szersze konteksty historii Polski powojennej i szeroko rozumianej kultury popularnej. Dzięki temu prezentowana książka stanowi drobiazgowe studium nie tylko historii fandomu oraz zjawiska Star Wars w Polsce, ale również kultury PRL-u i jest ważnym głosem w nur­cie jej badań. Jednocześnie jej forma jest lekka, uzupełniona w bogaty materiał ikonograficzny, co zdecydowanie ułatwia i uprzyjemnia odbiór. Myślę, że warto się o tym samodzielnie przekonać.

Z Przedmowy Anny Idzikowskiej-Czubaj

Jakub Turkiewicz – z wykształcenia historyk, a z zamiłowania fantasta. Publikował cykliczne artykuły na temat filmów science fiction i fandomu Gwiezdnych wojen w magazynie „Sfera”, okazjonalnie współpracował też z innymi czasopismami, gdzie popularyzował wiedzę na temat kolekcjonerstwa fantastycznych gadżetów. Prowadził humorystyczną stronę starwarsy.pl, która z czasem przerodziła się w wirtualne muzeum pamiątek po polskiej wersji zjawiska Star Wars i przygotowywał artykuły publikowane na stronie efantastyka.pl. W roku 2018, wspólnie z reżyserem Radosławem Salamończykiem, zrealizował film dokumentalny Wojna gwiazd, nominowany przez Popkulturową Akademię Wszystkiego do Nagrody Misie. Pisuje opowiadania – debiutował w „Nowej Fantastyce”, jego teksty ukazywały się też w miesięczniku „Science Fiction Fantasy i Horror”.

Nakład wyczerpany

Autor: Jarosław J. Szczepański (oprac.)
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Michał Traczyk
ISBN: 978- 83-960454-4-7
Strony: 390
Format: B5
Oprawa: miękka

Tadeusz Jedynak należał do ludzi, którzy zapisali najpiękniejsze karty w historii Solidarności, jej dziejowego doświadczenia polskich czasów najnowszych.

Tego człowieka przypomina w swojej, bardzo osobistej, opowieści Jarosław Szczepański, znany dziennikarz, współpracownik i przyjaciel Tadka Jedynaka. Historia Tadka, górnika elektryka, jednego z liderów strajków na Śląsku w 1980 roku, później działacza NSZZ Solidarność, więźnia stanu wojennego i działacza podziemia, a wreszcie parlamentarzysty, była nieprosta i wyboista. Wiele sądów jego było kontrowersyjnych, ale ich źródłem była zawsze uczciwa troska o lepszą Polskę, o lepsze życie ludzi pracy. Była to także troska o lepszy Śląsk i opowieść o przebudzeniu obywatelskim Ślązaków, a zarazem fotografia tamtych czasów, pełnych napięć, heroizmu i rozczarowań.

Szczepański przypomina słowa Tadka Jedynaka wypowiedziane podczas negocjacji strajkujących górników z delegacją rządową z lata 1980 roku. Górnicy domagali się gwarancji bezpieczeństwa dla uczestników strajku. Rządzący replikowali, że „Polska nie ma takiego prawa, by glejty dawać”. Jedynak na to odpowiadał: „My na Śląsku wiemy, że w Polsce nie prawem posługują się władze, tylko milicją”.

Jak bardzo te słowa brzmią dziś aktualnie…

To jest bardzo ciekawa biografia, bardzo nietuzinkowego człowieka. Czytając to, myślałem, że mógłby to być scenariusz filmu Kazimierza Kutza czy też powieści Szczepana Twardocha. To fascynujący los, pochodzącego z Mazowsza górnika, który stał się Ślązakiem z wyboru i symbolem śląskiego mitu. Tadeusz, Ślązak z wyboru, był wolny od fanatyzmu i prostackiej demagogii; nie brakowało mu odwagi i otwartości na dialog, życzliwości wobec ludzi i legalności wobec prawdy. W przedśmiertnym liście do przyjaciół pisał: „Dbajcie o tę wolność, którą wspólnie wywalczyliśmy”.

I taki jest sens tej ważnej i ciekawej książki.

Adam Michnik

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

Zamów

Autor: Olgierd Kiec
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-960454-3-0
Strony: 386
Format: B5
Oprawa: twarda

Autor opracowania dokonał próby odwrócenia perspektywy ze swoich dwóch poprzednich książek, wydanych w 2001 oraz w 2015 roku. Przedstawiano w nich protestantyzm w Wielkopolsce z punktu widzenia Poznania, czyli regionalnego centrum, teraz natomiast problem ten pokazany jest z perspektywy dziewięciu ośrodków lokalnych, czy wręcz peryferyjnych, które stanowią przykłady kilku typów parafii. Są tu zarówno parafie funkcjonujące w średnich i małych miastach, jak i we wsiach Wielkopolski. Pięć prezentowanych parafii mogło się poszczycić silną lub przynajmniej znaczącą tradycją sięgającą czasów przedrozbiorowych. W tej grupie znalazły się: Wschowa, Leszno, Kopanica, Rostarzewo oraz Nekielka. Cztery pozostałe parafie, w Pleszewie, Jarocinie, Czempiniu i Żabnie, utworzono dopiero w okresie zaboru pruskiego.

Olgierd Kiec ukończył studia magisterskie (1988) i doktoranckie (1993) na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 1994-2004 był zatrudniony w Instytucie Historii PAN, od 2004 roku jest profesorem uczelni w Instytucie Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego. Od ponad trzydziestu lat zgłębia dzieje protestantyzmu w Polsce i na pograniczu polsko-niemieckim. Autor wielu opracowań, między innymi monografii: Protestantyzm w Poznańskiem 1815-1918 (2001) oraz Historia protestantyzmu w Poznaniu od XVI do XXI wieku (2015).

Książka dofinansowana przez Urząd Miasta Poznania.

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Anna Krztoń
ISSN: 1733-3008
Strony: 158
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Numer poświęcony popularnej w Polsce formie publikacji – zinom. Autorzy tekstów zamieszczonych w niniejszym numerze pochylają się nad różnymi niuansami – definicją, kwestią zależności systemowych (choćby numerów ISSN/ISBN), relacjami z undergroundem i mainstreamem, a także podobieństwa do oddolnej komiksowej twórczości internetowej. Są też artykuły przybliżające historię ruchu zinowego w Polsce i znane wąskiemu gronu wydawnictwa w rodzaju działań TYNK Gruppe i jednego z jej najaktywniejszych twórców – Otoczaka, uzupełnione wywiadami z zasłużonymi zinotwórcami: Prosiakiem, *Filem, Ojcem Rene. Nie zabrakło również miejsca dla ludzi rozwiązujących problemy dystrybucji, które zawsze były bolączką tego sektora rynku.

Zbiór tradycyjnie uzupełniony krótkimi komiksami, recenzjami i relacjami oraz tekstami spoza tematu przewodniego. Do numeru dołączony jest darmowy zin korespondujący treścią z zawartością numeru – 6 błędów… Spella to krótki poradnik (nie tylko dla debiutantów), jak myśleć o tworzeniu, na co zwracać uwagę i czego unikać, kiedy już postanowimy zabrać się za rysowanie.

Więcej

Nakład wyczerpany

Autor: Michał Traczyk (red.)
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-960454-1-6
Strony: 198
Format: A5
Oprawa: miękka

Tak jak opowieści obrazkowe cechuje mnogość strategii autorskich (o czym zaświadcza otwierający książkę artykuł Tomasza Pstrągowskiego), tak zgromadzone tu teksty są dowodem na zróżnicowanie refleksji komiksoznawczej. Są w tej książce analizy poświęcone zarówno grupom utworów oscylujących wokół wspólnego problemu (boleśnie doświadczana cielesność w komiksie kobiecym u Kingi Kuczyńskiej, opisana przez Michała Traczyka ewolucja myśli twórczej w pracach Szawła Płóciennika), jak i rozprawy skupione na pojedynczych dziełach: zmaganiu z życiem i śmiercią rodziców w Porozmawiajmy o czymś przyjemniejszym Roz Chast (Izolda Kiec), szczegółowej analizie samotności w Samotniku Christophe’a Chaboutégo (Marek Kaźmierczak), egzystencjalnej refleksji nad kondycją człowieka i artysty w albumie Venezia Jirō Taniguchiego (Rafał Szczerbakiewicz) oraz sporze o wartości nadrzędne w zderzeniu mikro- i makrohistorii na przykładzie Story of Dina Gottliebova-Babbitt Rafaela Medoffa, Neala Adamsa oraz Joego Kuberta (Rafał Wójcik).

Zamów

Autor: Sylwia Gawłowska
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Karol Stolarek
ISBN: 978-83-960454-0-9
Strony: 306
Format: A5
Oprawa: miękka

Książka Sylwii Gawłowskiej Ciechowski. Oblicza autorskości jest pierwszą monografią poświęconą analizie twórczości wybitnego kompozytora, autora tekstów piosenek, wokalisty, producenta i poety – lidera zespołu Republika. Kluczem odczytania dokonań Ciechowskiego jest dla Gawłowskiej pojęcie autorskości, realizującej się na wszystkich poziomach tej twórczości i obecnej także we wszystkich inicjatywach, które powstały „po Ciechowskim” – na motywach albo z inspiracji jego dokonań. Kontekstami, po jakie sięga autorka, są nie tylko biografia Ciechowskiego oraz „nowe sytuacje” polskiego rocka. Sylwia Gawłowska wpisuje autorskie projekty swojego bohatera w szerokie konteksty kulturowe, uruchamiając takie tropy, jak: pokoleniowość i transgresyjność, egzystencjalizm i neoegzystencjalizm, utopia i antyutopia.

Zamów

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Fábio Veras i Magenta King
ISSN: 1733-3008
Strony: 148
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Numer poświęcony komiksom z dwóch krajów: Brazylii i Portugalii – a oba kraje mają się czym w komiksie pochwalić. Numer zawiera omówienia tamtejszych rynków komiksowych, obowiązujących tendencji i obszarów tematycznych wartych szczególnej uwagi czytelników, a także analizy zawartych w komiksach przemian społeczno-politycznych zachodzących nie tylko w Portugalii, ale również w jej byłych koloniach, ponadto – przedstawienie okoliczności funkcjonowania i recepcji komiksów portugalskich w Polsce. Całość została uzupełniona komiksami zagranicznych i rodzimych twórców inspirowanymi kulturą obu krajów oraz zestawem recenzji po części wpisujących się w temat przewodni.

Więcej

Zamów

Autor: Artur Nowakowski
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-953244-9-9
Strony: 386
Format: B5
Oprawa: twarda

Szeroki wybór literatury fantastycznej, jaki oferują dzisiaj wydawcy, jest czymś tak powszechnym, że  nie przychodzi nam nawet do głowy myśl, iż kiedyś mogło być inaczej. Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte XX stulecia nie obfitowały w tak bogaty zestaw tytułów, zwłaszcza zachodnich twórców. Ustalona polityka poszczególnych oficyn, reglamentowany papier, kłopoty z cenzurą zawężały dobór treści, rzadko zaspokajając apetyty czytelnicze tych, którzy spragnieni byli amerykańskiej bądź brytyjskiej fantastyki. Nie znaczy to jednak, że miłośnicy tego typu lektur sobie nie radzili, bo to właśnie wtedy pojawiły się prywatne inicjatywy klubów i osób z nimi związanych, pozwalające powoli wypełniać tę lukę na rynku wydawniczym. Dzięki klubowym edycjom fani fantastyki mieli okazję poznać Simaka, Heinleina, Stableforda, Blisha, Koontza, ale też przeczytać kolejne ważne teksty autorów znanych już z oficjalnych wydań: Asimova, Silverberga, Le Guin, Bradbury’ego. Klubówki stały się poza tym trampoliną dla przyszłych oficjalnych tłumaczy, redaktorów i wydawców. Rola trzecioobiegowych publikacji wydaje się dziś nie do przecenienia, dlatego powstała ta książka: o ich rozwoju, ich twórcach i trudnościach, na jakie napotykali, technikach ich przygotowywania, nakładach i cenach, a także o reakcjach na nie przedstawicieli oficjalnego obszaru wydawniczo-pisarskiego.

Artur Nowakowski (ur. 1972), z wykształcenia historyk książki. Interesuje się szeroko pojętą sztuką książki, zwłaszcza ilustratorstwem. Jest autorem tekstów o tematyce bibliologicznej, publikowanych w „Wiadomościach Księgarskich”, „Bibliotekarzu” i „Toruńskich Studiach Bibliologicznych”, oraz artykułów poświęconych historii kultury i sztuce, ogłaszanych w tomach zbiorowych oraz czasopismach (między innymi w „Fantastyce” i „SFinksie”). Opracowywał poradniki bibliograficzne, między innymi Fantastyka Polska 1945-2001. Autor książek: Fantastyczne światy na okładkach i w ilustracjach książek oraz czasopism od wieku XIX do lat 80. XX wieku (Kraków 2014) oraz Fanzin SF. Artyści, wydawcy, fandom (Poznań 2017).

Zamów

Autor: Paweł Gąsowski
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2021
Okładka: Natalia Kołodziej
ISBN: 978-83-953244-6-8
Strony: 400
Format: A5
Oprawa: miękka

Komiks i mit traktuje właściwie o tym samym, co pierwsza książka autora Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu – to próba analizy komiksu przez pryzmat sposobu, w jaki patrzymy na świat, rozdzielenia w nim tego, co kulturowe i wrodzone (czy też może: wpisane w sam fakt istnienia w świecie). Tym razem jednak fizjologia i konwencje plastyczne zastąpione zostały przez metafizykę, psychologię i trudne do jednoznacznego określenia ludzkie potrzeby. Gąsowski rozmyśla zatem o bogach (choć raczej nie tych przez wielkie „B”) i herosach, o transcendencji i jej poszukiwaniu, o symbolach, kulturze, rytuałach, życiu, śmierci i historii, którą niekiedy od mitu dzieli bardzo niewiele. Wszystko to przy akompaniamencie łopoczących peleryn, wybuchów i szczęku ścierających się w boju ostrzy. Być może pod przygodowym i awanturniczym kostiumem uda się dostrzec znacznie więcej.

Paweł Gąsowski (ur. 23 listopada 1987 roku w Stargardzie, lipiańczyk i szczecinianin) – literaturoznawca, kulturoznawca, doktor nauk humanistycznych, badacz, kolekcjoner, a przede wszystkim pasjonat komiksów, którym poświęcił swoją pracę magisterską (Komiks jako narzędzie budowania mitu postmodernistycznego, obronioną pod kierunkiem profesora Roberta Cieślaka), rozprawę doktorską (Semiotyczna poetyka komiksu, obronioną pod kierunkiem profesor Danuty Dąbrowskiej) oraz kilkadziesiąt publikacji naukowych (w tym książki Komiks i mit i Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu, Wydawnictwo Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2016) i popularnonaukowych. Inspiruje go popkultura, świat filmu i seriali, książki, sztuki plastyczne, gry komputerowe, muzyka, reklama i szeroko pojęte dyskursy współczesności. Komiksami jego życia niezmiennie pozostają: Arkham Asylum, Scott Pilgrim i Amazing Spider-Man vol. 1 #338.

Zamów