Wydawnictwo

Autor: Małgorzata Cackowska, Hanna Dymel-Trzebiatowska, Jerzy Szyłak (red.)
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-945698-8-4
Strony: 690
Format: B5
Oprawa: twarda

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Książka obrazkowa. Leksykon tom 1 to opracowanie przedstawiające historię książki obrazkowej jako narzędzia edukacyjnego, formy rozrywki dla dzieci i gatunku artystycznego. Jest ona prezentowana poprzez omówienie najistotniejszych utworów składających się̨ na dorobek tej formy sztuki. Znalazło się tu dwanaście tuzinów haseł, w których omówione zostały konkretne dzieła lub twórczość jakiegoś autora. Przy ich tworzeniu brane były: popularność danej książki lub twórcy (Beatrix Potter, Ludwig Bemelmans, Dr Seuss, Roald Dahl), nowatorstwo pomysłu, który potem był rozwijany przez następców i kontynuatorów (Bruno Munari, Maurice Sendak, Anthony Browne) reprezentatywność dla danej odmiany książek obrazkowych (na przykład abecadlniki czy książki wczesnokonceptowe), a także jakość artystyczna (na przykład w wypadku książek El Lissitzky’ego, Hanny Höch czy Sary Fanelli). W Leksykonie znalazły się też omówienia najbardziej znaczących komiksów powstałych w omawianym okresie (Kaczor Donald, Fistaszki, Asterix), zazwyczaj w pracach na temat książek obrazkowych pomijanych milczeniem lub marginalizowanych. Uznaliśmy, że należy o nich napisać, gdyż ich bohaterowie są niewątpliwie mieszkańcami masowej wyobraźni, w której koegzystują z postaciami z książek i warto to zrobić pomimo tego, że nie zawsze pojawiali się oni w publikacjach książkowych, występowali bowiem w odcinkach komiksów drukowanych w gazetach.  Każdy utwór opisywany jest na szerokim tle przemian kulturowych i uwzględnia takie zagadnienia jak przemiany koncepcji pedagogicznych, rozwój rynku książki i kultury popularnej, związek pomiędzy twórczością danego autora i dominującymi prądami artystycznymi oraz wydarzenia historyczne.

Małgorzata Cackowska, Hanna Dymel-Trzebiatowska, Jerzy Szyłak

Zamów

Autor: Marek Dybizbański
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Michał Traczyk
ISBN: 978-83-953244-1-3
Strony: 216
Format: A5
Oprawa: miękka

Publikacja dofinansowana przez Uniwersytet Opolski.

„Niniejszy zbiór studiów poświęconych wybranym zagadnieniom z zakresu historii dramatu i teatru romantycznego samoczynnie lokalizuje zjawiska z obszaru kultury popularnej i zagadnienia for­my dramatycznej w ramie artystycznych praktyk mitotwórczych romantyzmu – albo odwrotnie: od mitu-układnki do mitu-syntezy prowadzi poprzez zaułki romantycznej popkultury i formalnych eksperymentów. Zjawiska to powiązane czy tylko towarzyszące? Jednak mitologia przyszłości, ów nowy romantyczny fundament kultury, miała być – jak zakładał projekt Friedricha Schlegla – two­rem „sztucznym”, który w takim razie wygenerować można (albo wręcz należy) z formy. Ostatecznie doznanie mistycznej ekstazy w teatralnej transformacji obrzędu Dziadów Mickiewicz konstru­ował z gotowych form dramatycznych, i to form dramatu popular­nego, co nawet zrozumiałe – wszak mit potrzebuje szerokiego za­sięgu”.

(Ze Wstępu)

Zamów

Autor: Wojciech Birek
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-939707-9-7
Strony: 784
Format: B5
Oprawa: twarda

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Książka Henryk Sienkiewicz w obrazkach składa się z dwóch Sienkiewiczowskich studiów ikonologicznych, wypełniających mniej dotąd zbadane obszary związane z twórczością autora Quo vadis:

Rysunki Henryka Sienkiewicza to próba uporządkowania i omówienia twórczej aktywności pisarza, jaką była uprawiana przez całe jego życie działalność rysownicza. Wykonywane na swój użytek, w celach towarzyskich i stanowiące integralny element osobistej korespondencji rysunki, szkice oraz karykatury własne, przyjaciół i obcych ludzi zachowały się tylko częściowo, w postaci rozproszonych dokumentów, przechowywanych w prywatnych archiwach i zbiorach muzealnych.

W studium Obrazkowe adaptacje dzieł Henryka Sienkiewicza – próba analizy zbiorczej znalazło się omówienie niemal dziewięćdziesięciu komiksowych i parakomiksowych adaptacji utworów pisarza, powstałych na całym świecie w ciągu ostatnich osiemdziesięciu lat. Tak duża liczba rozpoznanych dotąd adaptacji obrazkowych czyni z Henryka Sienkiewicza najczęściej przekładanego na formy narracji graficznej polskiego pisarza.

Zawarte w książce informacje i spostrzeżenia są owocem niezwykle intensywnej pracy badawczej autora. Oba zagadnienia rozrosły się w toku poszukiwań archiwalnych i analiz, by przybrać formę obszernej i bogato ilustrowanej – czasami unikalnymi materiałami – publikacji.

Zamów

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Spell
ISSN: 1733-3008
Strony: 140
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Patronat medialny:

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Religia jest jednym z wielkich tematów, od wieków inspirujących artystyczne działania i podejmowanych przez twórców. Pod tym względem komiks niczym się nie różni od reszty świata sztuki. Ogrom możliwości tematycznych oferowanych przez religię, pomnożony przez różnorodność autorskich postaw i poglądów, daje nieograniczone pole do zagospodarowania, z czego ludzie parający się opowiadaniem historyjek obrazkowych skrzętnie korzystają. Jednocześnie skutecznie utrudniając badaczom prowadzenie kompleksowych, zakrojonych na szeroką skalę badań, a przy tym motywując ich do indywidualnych poszukiwań (w ten sposób otrzymujemy równie wielki zbiór potencjalnych odczytań). Odzwierciedlenie tego stanu rzeczy można odnaleźć w spisie treści niniejszego numeru – począwszy od tekstów zajmujących się oczywistymi, choć niełatwymi do interpretacji (bo piętrzącymi różne pułapki), koligacjami świata, postaci i postępków superbohaterów z uniwersalnymi czy raczej ogólnoświatowymi wierzeniami, poprzez analizy utworów jawnie korzystających (choć każdy na swój sposób) z tematyki religijnej, na artykułach ukazujących żywotność motywów antycznych w kulturze popularnej kończąc. Całość już tradycyjnie dopełniają komiksy, których autorzy postanowili zmierzyć się z religijnym wyzwaniem, oraz varia – japońskie wojaże jednego z czołowych polskich twórców, Przemysława Truścińskiego, przegląd twórczości Marcina Podolca, analiza popularnej internetowej serii Gunshow.

Ze wstępu

Więcej

Nakład wyczerpany

Autor: Rozalia Knapik
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Nikodem Cabała
ISBN: 978-83-945698-7-7
Strony: 203
Format: A5
Oprawa: miękka

Książka poświęcona sztucznej inteligencji w literaturze i filmie.

„Człowiek i sztuczna inteligencja mają się do siebie tak, jak uczeń czarnoksiężnika do swojej słynnej miotły: łatwiej jest mu ją ożywić niż później – niepokorną – zatrzymać. W tworach (pop)kultury technologiczne protezy okazują się mieczem obosiecznym; poszerzają pole możliwości, ale i stoją za kryzysem tożsamości. Zbuntowane przestrzegają przed konsekwencjami zabawy w Boga; wolną wolę zyskują również superkomputery, które dysponują bezkresną władzą i atrybutem bezcielesności, dzięki czemu z łatwością przejmują najwyższe miejsce w drabinie bytów…”

Fragment książki

Rozalia Knapik (ur. 1991) – doktorantka kulturoznawstwa na Wydziale Polonistyki UJ. Bada kulturę popularną, w tym podejmowane przez nią strategie narracyjne, poetykę tekstów audiowizualnych i kulturę Internetu. Oprócz posthumanizmu interesuje się recepcją seriali nowych generacji oraz intertekstualnością w muzyce popularnej.

Zamów

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: melon
ISSN: 1733-3008
Strony: 134
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Patronat medialny:

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Jak się okazuje, komiks internetowy (e-komiks, webkomiks) jest zjawiskiem dość problematycznym i niejednoznacznym. Przede wszystkim stanowi ogromne wyzwanie definicyjne, o czym możemy się przekonać, czytając otwierający numer tekst Jerzego Szyłaka. Ale nie tylko nazwa czy ogólna charakterystyka zjawiska, również jego obszerność i rozległość wystawiają badaczy na prawdziwą próbę sił. Jak opisać, skatalogować, zebrać i poznać wszystko, co wciąż w Sieci się pojawia? Jak i przede wszystkim na podstawie czego ustanawiać granice, gdzie, a może raczej kiedy, szukać początku/początków? Dlatego też oprócz prób problematyzacji zjawiska, rozmawiamy. Przede wszystkim z twórcami – o tym dlaczego i w jakich okolicznościach zaczęli publikować w Internecie, czym według nich jest webkomiks i jak wyglądać będzie jego przyszłość. Rozmawiamy z tymi, którzy webkomiks badają, zbierają, publikują. Rozmawiamy także o komiksie papierowym, ponieważ bez niego refleksja nad webkomiksem wydaje się niepełna. Tym bardziej, że tematem numeru jest komiks w Internecie, a nie wyłącznie komiks internetowy, a więc interesuje nas również sytuacja tego tradycyjnego, analogowego komiksu w cyfrowym świecie.

Ze wstępu

Więcej

Zamów

Autor: Konrad Sierzputowski
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Marcin Podolec
ISBN: 978-83-945698-6-0
Strony: 162
Format: A5
Oprawa: miękka

„Książka Słuchając hologramu. Cielesność wirtualnych zespołów animowanych jest efek­tem fascynacji ruchem i cielesnością – dwoma podstawowymi cechami sztuki animacji i muzyki. Niniejsza praca jest także wyrazem chęci wypełnienia i usystematyzowania pewnych luk w historii i teorii muzyki popularnej, stanowi próbę odpowiedzi na py­tanie o miejsce ciała artysty w doświadczeniu muzycznym […]. Zespoły wirtualne to zjawisko trudne do jednoznacznego określenia i przez to trudne do uchwycenia. To grupy i artyści, którzy nie istnieją jednoznacznie w rzeczywistości. Są bytami zmedia­tyzowanymi, których twórczość nierozerwalnie związana jest z medium ich prezenta­cji. To zarówno fikcyjne zespoły opisane w literaturze, grupy muzyczne występujące na potrzeby filmów i seriali, jak i bohaterowie gier muzycznych, ale także grupy ani­mowane i to na nie zwróciłem swoją uwagę. W polu mojego zainteresowania znalazły się więc zespoły, w których wszyscy artyści są reprezentowani przez formy graficzne i animowani różnymi technikami artystycznymi […]. Jeżeli koncerty grup muzycznych mogą powiedzieć nam coś więcej o nas samych jako o odbiorcach i uczestnikach kul­tury współczesnej, to wydaje mi się, że właśnie dzięki występom zespołów animowa­nych jesteśmy w stanie na nowo i na nowych zasadach doznawać cielesności i jedno­cześnie zatracić ją w muzyce, która może jawić się jako somatoestetyczny fenomen”.

(Ze Wstępu)

Konrad Sierzputowski – kulturoznawca i muzy­koznawca. Doktorant w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych na Wydzia­le Polonistyki UJ. Publikował między innymi w „Przeglądzie Kulturoznawczym” i „Kulturze Popularnej”. W 2017 roku prowadził badania na Columbia University Department of Music w Nowym Jorku. Pomysłodawca i organizator Ogólnopolskiej Konferencji Popular Music Stu­dies „MUTE”. Zajmuje się somatoestetyką wy­darzeń muzycznych i zjawiskiem ucieleśnienia w muzyce popularnej oraz kolekcjonowaniem muzycznych kuriozów XX i XXI wieku.

Patronat medialny:

Zamów

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2017
Okładka: Adrian Kurpisz
ISSN: 2544-7033
Strony: 228
Format: B5
Oprawa: miękka

Numer dofinansowany ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego oraz Miasta Poznania.

„Studia z Kultury Popularnej” są rocznikiem naukowym poświęconym: po pierwsze – refleksji nad historią, teorią i metodologią badań kultury popularnej, po drugie – diagnozie jej współczesnego kształtu. Projektując nasze pismo wzorowaliśmy się na najlepszych, czyli dwóch klasycznych pismach naukowych: „Pamiętniku Literackim” i „Pamiętniku Teatralnym”. Mimo że zmieniają się metody i mody badawcze, wciąż modyfikuje język opisu i relacja między badaczem a przedmiotem analizy, nie zmieniła się idea: skupienie na rzetelnym procesie poznawczym, na poszukiwaniach nowych wątków i zjawisk kulturowych, na szacunku dla tradycji badawczej.

Nie jest przypadkiem, że projekt pisma narodził się w Poznaniu, a wydawcą tytułu jest działająca tutaj od 2014 roku Fundacja Instytut Kultury Popularnej. Powołując do życia Fundację oraz naukowe pismo poświęcone badaniom nad kulturą popularną, chcielibyśmy stworzyć w naszym mieście środowisko zajmujące się tą problematyką, między innymi poprzez nawiązanie do tutejszej akademickiej tradycji z lat siedemdziesiątych, kiedy w pracach poznańskich polonistów (Anny i Stanisława Barańczaków, Edwarda Balcerzana) rodziła się rodzima refleksja nad formami kultury popularnej. Dlatego pierwszy numer „Studiów z Kultury Popularnej” nosi tytuł Prolegomena do dziejów kultury popularnej w Poznaniu.

Autor: Anna Surzyńska-Błaszak
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2017
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-945698-4-6
Strony: 212
Format: B5
Oprawa: twarda

Książka dofinansowana przez Urząd Miasta Poznania.

Od subiekta do kolekcjonera. Ignacy Moś (1917-2001) to książka poświęcona postaci miłośnika pisarstwa Henryka Sienkiewicza i zbieracza sienkiewiczianów, który przeszedł drogę od subiekta sklepów bławatnych w Ostrowie Wielkopolskim, do roli znanego w kraju kolekcjonera, społecznika, filantropa, tworzącego podwaliny Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu poprzez przekazanie Miastu od 1977 roku do lat dziewięćdziesiątych kolejnych fundacji muzealnych. Bohater książki był przykładem kolekcjonera, którego pasja narodziła się z emocji. Dla kontrastu z wielkimi kolekcjonerami, takimi jak Raczyńscy czy Działyńscy, został tu przedstawiony człowiek, który bez wykształcenia humanistycznego, z praktycznym spojrzeniem na otaczający go świat, przeszedł przemianę przez spotkanie i obcowanie z rodziną Sienkiewicza, co zaważyło na jego zainteresowaniach i rozwoju. Kult pisarza przerodził się w pasję, która zdominowała całe jego życie. Kolekcjoner pełnił od 1978 roku funkcję Honorowego Kustosza Muzeum i do końca życia miał ogromny wpływ na jego zbiory, które nieprzerwanie powiększał.

Ignacy Moś był przy tym nietuzinkową postacią, która samą swoją osobowością wywarła wpływ nie tylko na wizerunek Muzeum, ale pozostawiła po sobie ślady także w Wielkopolsce, Polsce, a nawet za granicą. Kolekcjoner uhonorowany został za życia wieloma medalami i odznaczeniami (między innymi Orderem Uśmiechu oraz papieskim Orderem Świętego Sylwestra), w 2001 roku otrzymał tytuł Zasłużony dla Miasta Poznania. Niniejsza publikacja, napisana przez wieloletnią współpracownicę Honorowego Kustosza, jest kolejnym, szczególnym odznaczeniem, pośmiertnym, in memoriam…

Wielkopolskie Mikrohistorie – tom 4

Zamów

Autor: Małgorzata Cackowska, Hanna Dymel-Trzebiatowska, Jerzy Szyłak (red.)
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2017
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-945698-3-9
Strony: 250
Format: B5
Oprawa: twarda

Książka ukazała się dzięki wsparciu finansowemu Instytutu Pedagogiki oraz Wydziału Nauk Społecznych, Wydziału Filologicznego, Instytutu Skandynawistyki oraz Instytutu Badań nad Kulturą Uniwersytetu Gdańskiego.

Książka obrazkowa. Wprowadzenie to monograficzny zbiór tekstów, które mają za zadanie wstępne uporządkowanie terminologii służącej do zdefiniowania pojęcia książki obrazkowej i rozpoznania różnych jej odmian, przedstawienie teoretycznych podstaw, na których opierają się poświęcone jej rozważania, oraz wskazanie obszarów badawczych, problemów, zjawisk i tendencji, na jakie powinien zwrócić szczególną uwagę każdy zainteresowany tą formą twórczości. Książka obrazkowa bowiem, choć zazwyczaj przeznaczona dla dzieci, jest pełnowartościowym gatunkiem artystycznym, który przyciąga uwagę zarówno pedagogów, jak i badaczy literatury oraz sztuk plastycznych. Zaprezentowane w tym tomie rozprawy zostały pomyślane jako rodzaj wprowadzenia do kolejnych tomów, w których przedstawimy opis najważniejszych książek obrazkowych (w dorobku światowym i polskim) w układzie chronologicznym, co zapewni możliwość prześledzenia, jak na przestrzeni lat zmieniały się koncepcje dotyczące wyglądu i zawartości tego typu publikacji, kiedy objawiały się talenty kolejnych twórców i jak ich osiągnięcia wpływały na tych, którzy przyszli po nich.

Nakład wyczerpany