Wydawnictwo

Zeszyty Komiksowe 30: Folklor w komiksie

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2020
Okładka: Katarzyna Witerscheim
ISSN: 1733-3008
Strony: 148
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Numer poświęcony wszelkim przejawom folkloru w komiksie, z wyszczególnieniem legend miejskich. Jak można przeczytać we wstępie: legendy miejskie to „gatunek wciąż nieujęty jednoznacznie badawczo, niemniej święcący triumfy w kulturze współczesnej, szczególnie tej internetowej. Każdy choć raz słyszał opowieści o kradzieży nerek, pytonie nadwiślańskim lub o czarnej wołdze. Czy jednak ktoś zna opowieść o tajemniczym czeskim kuzynie Spring Heeled Jacka Péráku?”

Poszukując elementów ludowych, autorzy wzięli na warsztat Kajka i Kokosza Janusza Christy oraz Hildę i albumy KaeReLa, a także rozwój badań o komiksie w polskiej folklorystyce. Są tu ponadto wywiady z Unką Odyą o pracy nad Bromem (najlepszy polski komiks 2019 roku) i źródłach inspiracji, Igorem Górewiczem o jego fascynacji słowiańszczyzną i pracą nad komiksem oraz rozmowa, w której śląscy twórcy komiksowi dyskutują o folklorze ich rejonu. Z tekstów spoza tematu przewodniego czytelnicy otrzymują rozważania Michała Czajkowskiego o komiksie paragrafowym.

Więcej

Zamów

Zeszyty Komiksowe 29: Superkobiety

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2020
Okładka: Monika Laprus-Wierzejska
ISSN: 1733-3008
Strony: 146
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Patronat medialny:

   

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Minęło piętnaście lat od poprzedniego numeru „Zeszytów Komiksowych” ze słowem „kobieta” w tytule. Wiele się przez ten czas zmieniło, nie tylko w świecie komiksów. Kim są superkobiety? Co sprawia, że takowymi się stają i jak to na nie wpływa? Czy bycie super na pewno jest super? I czy superkobiety są wśród nas?

W numerze można przeczytać teksty zarówno o popularnych heroinach z komiksów superhero, takich jak Batgirl, MS Marvel, She Hulk czy Jessica Jones, jak i o tych mniej znanych (przynajmniej w Polsce), jak Octobriana (to jednocześnie pierwsza okazja, by zapoznać się z przygodami tej bohaterki). Znalazło się także miejsce dla superkobiet z krwi i kości – Moniki Laprus-Wierzejskiej, Grażyny Fołtyn-Kasprzak, Joanny Karpowicz, Edyty Bystroń – które opowiadają o swojej pracy i przekonaniach.

Nie zabraknie również kontynuacji tematu z poprzedniego numeru: Artur Wabik wyciąga na światło dzienne jednego z pionierów Artura Bartelsa, Paweł Chmielewski przypomina Stefanię Bańdo, którą sam nazywa „być może pierwszą kobietą tworzącą komiksy prasowe w Polsce”. Do tego tradycyjnie czytelnik znajdzie w numerze krótkie komiksy inspirowane tematem numeru.

 

Więcej

Zamów

Amerykański musical teatralny i filmowy w zwierciadle groteski

Autor: Barbara Pitak-Piaskowska
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2020
Okładka: Karol Kalinowski, Magdalena Skwarska
ISBN: 978-83-953244-5-1
Strony: 356
Format: A5
Oprawa: miękka

W niniejszej publikacji Autorka proponuje nowe spojrzenie na amerykański musical, zestawiając go z pojęciem groteski. Przygląda się temu gatunkowi scenicznemu i filmowemu z interdyscyplinarnej perspektywy, podkreślając, że podobnie jak groteska ma on w sobie wiele sprzeczności. Autorka określa relację między musicalem a groteskowością jako pojęciem estetycznym i formą przedstawiania rzeczywistości. Dowodzi istnienia takiej korelacji, jednocześnie badając, na jakich płaszczyznach, w jakich warstwach dzieła musicalowego się ona objawia.

Barbara Pitak-Piaskowska – doktor nauk humanistycznych, teatrolożka i kulturoznawczyni. Specjalizuje się w historii musicalu jako gatunku, szczególnie zważając na jego rozwój na tle kultury Stanów Zjednoczonych. W pracy badawczej zajmuje się powinowactwem sztuk, szeroko rozumianą kulturą popularną, a także sztuką okresu dwudziestolecia międzywojennego w Polsce i na świecie. Aktywna uczestniczka wielu ogólnopolskich i zagranicznych konferencji naukowych. Autorka sztuk teatralnych i recenzji. Jest stałą współpracowniczką Centrum Badań nad Teatrem Muzycznym UAM oraz członkinią Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych.

Zamów

Zeszyty Komiksowe 28: Sto lat polskiego komiksu

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2019
Okładka: Henryk
ISSN: 1733-3008
Strony: 142
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Patronat medialny:

   

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Polacy uwielbiają rocznice. Weźmy „stulecie polskiego komiksu”. Może to prawda, może nieprawda. Może to był komiks, a może – historyjka obrazkowa. Ale trzeba przyznać, że coś w tym jest. Niniejszy numer przynosi wytłumaczenie, dlaczego obchodzimy okrągłą rocznicę polskiego komiksu, oraz kalendarium ilustrujące przemiany, które zachodziły w rodzimych historyjkach obrazkowych na przestrzeni ostatnich stu lat.

Analizy, wspomnienia, wywiady, recenzje, a wszystko to tradycyjnie uzupełnione krótkimi komiksami inspirowanymi tematem numeru.

Więcej

Zamów

Zeszyty Komiksowe 27: Komiksowe science fiction

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej / Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Miejsce i rok wydania: Poznań 2019
Okładka: Marcin Rustecki
ISSN: 1733-3008
Strony: 136
Format: 250 x 240 mm
Oprawa: miękka

Patronat medialny:

   

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Niniejszy numer poświęcony jest różnym zagadnieniom związanym z science fiction – Artur Nowakowski opisuje twórczość zinową lat osiemdziesiątych XX wieku, Paweł Chmielewski przedstawia twórczość s.f. Jerzego Ozgi, a Piotr Klonowski wraca do Ósmej czary, czyli jednego z wczesnych komiksów Prosiaka, Jerzy Szyłak zestawia filmy i komiksy s.f., Dawid Gostyński i Jolanta Kikiewicz swoją uwagę poświęcają komiksom francuskim, Dominika Gracz – japońskiemu tytułowi Alita: Battle Angel, a blok dopełniają wywiady z Danielem Odiją i Joe Haldemanem. Do tego tekst Michała Madeja poświęcony słynnym Fistaszkom oraz artykuł Michała Czajkowskiego o wątkach antybohaterskich w komiksach o Sknerusie McKwaczu. No i oczywiście recenzje nowości komiksowych, a także wiele komiksów i ilustracji.

Więcej

Zamów

Studia z Kultury Popularnej #2: Popkultura wobec współczesnych konfliktów zbrojnych

Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2019
Okładka: Adrian Kurpisz
ISSN: 2544-7033
Strony: 273
Format: B5
Oprawa: miękka

W numerze między innymi:

O poezji i piosenkach o wojnie i dla pokoju, odgłosach wojny we współczesnej sztuce dźwięku, japońskiej sztuce wobec zagłady Hiroszimy, korespondentach i reporterach wojennych; o filmach Jeszcze dzień życia, Walc z Baszirem i 53 wojny; o komiksie Deogratias Jeana-Philippe’a Stassena i reportażach Jeana Hatzfelda; o koncercie U2 w powojennym Sarajewie; o antywojennych projektach Neila Younga, PJ Hervey i Lao Che; o wojnie w człowieku i o tym, jak nasze umysły pozwalają nam wycofać się, gdy wokół dzieje się zło.

Wiktor Bater – w rozmowie o konfliktach zbrojnych i pracy korespondenta wojennego, Krzysztof Mroziewicz – o korespondentach wojennych dziś.

W Archiwum – Józef Rotblat. Wśród relacji – wspomnienie komandora porucznika Bogusława Szkudlarka, uczestnika misji pokojowej w Syrii.

Piszą: Sylwia Gawłowska, Izolda Kiec, Rafał Koschany, Sławomir Kuźnicki, Joanna Maleszyńska, Dariusz Cezary Maleszyński, Tomasz Misiak, Bożena Paczoska, Michał Piepiórka, Piotr Pławuszewski, Joanna Roszak, Sabina Sadecka, Bartosz Suwiński, Ewa Szkudlarek, Mateusz Torzecki, Michał Traczyk i Bogdan Trocha.

Zamów

Szoszana znaczy Niewinna. O poezji i biografii Zuzanny Ginczanki

Autor: Izolda Kiec
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2019
Okładka: Michał Traczyk
ISBN: 978-83-945698-5-3
Format: A5
Oprawa: miękka

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W poszukiwaniu śladów Zuzanny Ginczanki dotykam ściany milczenia albo przemilczeń, niepamięci, kreacji i odkształceń, obcuję z obrazem i anegdotą – archeologicznym fragmentem, pozbawionym narracyjnej ciągłości. Nieustannie przekonuję się o niewczesności własnych pytań i prób rozszyfrowania tropów, o zaniedbaniu i opóźnieniu – przecież nie jedynym – nas, historyków literatury, zajętych rozważaniem metodologii, teorii, konwencji i struktur, zajętych uniwersytecką krzątaniną – niespiesznych kochać zapomnianych, porzuconych poetów…

Jak pisać znów o Zuzannie, jak przygotować się do kolejnego z nią spotkania, by reprezentacji nie uczynić przywilejem władzy: mojej nad Ginczanki teraźniejszością; mojej wyobraźni nad jej doświadczeniem; mojego współczucia i mojej empatii nad jej autentycznym – niewyobrażalnym, na nic nieprzekładalnym – cierpieniem; mojego słowa nad jej milczeniem.

Potrzeba odwagi, by w obliczu wiedzy o skomplikowanych mechanizmach pamięci, wspominania i zapominania (nazywanej memory studies, pamięciologią lub pamięcioznawstwem, a może ładniej, bo metaforycznie i literacko – archeologią pamięci, nawet – archeologią ruin) podejmować trud poszukiwań, wykopalisk, rekonstrukcji, budowania historycznej (tu: biograficznej) narracji. Podejmować rolę poręczyciela, tego, który daje rękojmię – prawdy przeszłości, nie-własnego doświadczenia, cudzego losu.

Być może odwagi jeszcze większej trzeba, by opuścić bezpieczną przestrzeń gabinetu badacza, zrezygnować z przywileju profesjonalnego egzegety słów. I sięgnąć do własnego doświadczenia przeszłości, swojej, najbardziej indywidualnej historii, odtwarzania z pamięci okruchów codzienności, zdziwienia ponowną lekturą i odnawianiem dawnych znaczeń. Wreszcie – by rozpoznać i zaakceptować pułapkę nostalgii.

Ze wstępu

Zamów

Satyra i publicystyka

Autor: Roman Tadeusz Wilkanowicz, oprac. Izolda Kiec
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-953244-0-6
Format: B5
Oprawa: twarda

Książka dofinansowana przez Urząd Miasta Poznania.

Roman Tadeusz Wilkanowicz (1886-1933), poeta, satyryk, dziennikarz i społecznik. Uczestnik powstania wielkopolskiego (1918-1919), adiutant Poznańskiego Batalionu Śmierci, który walczył na froncie litewsko-białoruskim (1919), korespondent poznańskiej prasy podczas wojny polsko-radzieckiej (1920). Redaktor czasopism komentujących przed- i powojenną rzeczywistość stolicy Wielkopolski („Rzeczpospolita”, „Hau Hau”, „Pręgierz Poznański”), znawca poznańskiej gwary, rzecznik nieuprzywilejowanych nowoczesnego świata – mieszkańców Chwaliszewa, Wildy i Zawad… Pomysłodawca pierwszego poznańskiego kabaretu artystycznego Ździebko i autor poznańskich szopek satyrycznych. Zagorzały przeciwnik wielkopolskiego separatyzmu i miejscowej endecji.

 

Nie domagał się szczególnych zaszczytów ani profitów ze swojej publicznej działalności. Chciał jedynie szacunku dla tej polskiej wolności, którą czynem uosabiał, i dla słowa, które zapewnić miało nie tylko doraźne skutki: zagrzewać do walki albo włączać się do społecznej debaty na temat Niepodległej, ale także gwarantować przetrwanie – jemu i jego idei: sprawiedliwej dla wszystkich, wielkopolskiej małej ojczyzny.

Pomysł publikacji wybranych utworów Romana Tadeusza Wilkanowicza oraz próba odtworzenia szczegółów jego biografii zrodziły się z poczucia niesprawiedliwości wobec tego losu, który tak okrutnie obszedł się z wielkiego formatu człowiekiem, i z poczucia winy, że my, historycy literatury, zbyt rzadko poświęcamy swój czas zapomnianym, a tak bliskim naszej codzienności, egzystującym tuż obok twórcom. Jemu więc dedykuję tę książkę:

Romanowi Tadeuszowi Wilkanowiczowi

bardowi wielkopolskiej wolności…

(ze wstępu Izoldy Kiec)

 

Wielkopolskie Mikrohistorie – tom 6

Utwory powstańcze

Autor: Roman Tadeusz Wilkanowicz, wybór, oprac. i wstęp Izolda Kiec
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-945698-9-1
Format: B5
Oprawa: twarda

Książka dofinansowana przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego.

Roman Tadeusz Wilkanowicz (1886-1933), poeta, satyryk, dziennikarz i społecznik. Uczestnik powstania wielkopolskiego (1918-1919), adiutant Poznańskiego Batalionu Śmierci, który walczył na froncie litewsko-białoruskim (1919), korespondent poznańskiej prasy podczas wojny polsko-radzieckiej (1920). Redaktor satyrycznych pism komentujących przed- i powojenną rzeczywistość stolicy Wielkopolski („Pręgierz Poznański”), znawca poznańskiej gwary, rzecznik nieuprzywilejowanych nowoczesnego świata – mieszkańców Chwaliszewa, Wildy i Zawad… Zagorzały przeciwnik wielkopolskiego separatyzmu i miejscowej endecji.

Nie domagał się szczególnych zaszczytów ani profitów ze swojej publicznej działalności. Chciał jedynie szacunku dla tej polskiej wolności, którą czynem uosabiał, i dla słowa, które zapewnić miało nie tylko doraźne skutki: zagrzewać do walki albo włączać się do społecznej debaty na temat Niepodległej, ale także gwarantować przetrwanie – jemu i jego idei: sprawiedliwej dla wszystkich, wielkopolskiej małej ojczyzny.

Pomysł publikacji wybranych utworów Romana Tadeusza Wilkanowicza oraz próba odtworzenia szczegółów jego biografii zrodziły się z poczucia niesprawiedliwości wobec tego losu, który tak okrutnie obszedł się z wielkiego formatu człowiekiem, i z poczucia winy, że my, historycy literatury, zbyt rzadko poświęcamy swój czas zapomnianym, a tak bliskim naszej codzienności, egzystującym tuż obok twórcom. Jemu więc dedykuję tę książkę:

Romanowi Tadeuszowi Wilkanowiczowi

bardowi wielkopolskiej wolności…

(ze wstępu Izoldy Kiec)

 

Wielkopolskie Mikrohistorie – tom 5

Zamów

Książka obrazkowa. Leksykon tom 1

Autor: Małgorzata Cackowska, Hanna Dymel-Trzebiatowska, Jerzy Szyłak (red.)
Wydawnictwo: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce i rok wydania: Poznań 2018
Okładka: Wiktor Napierała
ISBN: 978-83-945698-8-4
Strony: 690
Format: B5
Oprawa: twarda

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Książka obrazkowa. Leksykon tom 1 to opracowanie przedstawiające historię książki obrazkowej jako narzędzia edukacyjnego, formy rozrywki dla dzieci i gatunku artystycznego. Jest ona prezentowana poprzez omówienie najistotniejszych utworów składających się̨ na dorobek tej formy sztuki. Znalazło się tu dwanaście tuzinów haseł, w których omówione zostały konkretne dzieła lub twórczość jakiegoś autora. Przy ich tworzeniu brane były: popularność danej książki lub twórcy (Beatrix Potter, Ludwig Bemelmans, Dr Seuss, Roald Dahl), nowatorstwo pomysłu, który potem był rozwijany przez następców i kontynuatorów (Bruno Munari, Maurice Sendak, Anthony Browne) reprezentatywność dla danej odmiany książek obrazkowych (na przykład abecadlniki czy książki wczesnokonceptowe), a także jakość artystyczna (na przykład w wypadku książek El Lissitzky’ego, Hanny Höch czy Sary Fanelli). W Leksykonie znalazły się też omówienia najbardziej znaczących komiksów powstałych w omawianym okresie (Kaczor Donald, Fistaszki, Asterix), zazwyczaj w pracach na temat książek obrazkowych pomijanych milczeniem lub marginalizowanych. Uznaliśmy, że należy o nich napisać, gdyż ich bohaterowie są niewątpliwie mieszkańcami masowej wyobraźni, w której koegzystują z postaciami z książek i warto to zrobić pomimo tego, że nie zawsze pojawiali się oni w publikacjach książkowych, występowali bowiem w odcinkach komiksów drukowanych w gazetach.  Każdy utwór opisywany jest na szerokim tle przemian kulturowych i uwzględnia takie zagadnienia jak przemiany koncepcji pedagogicznych, rozwój rynku książki i kultury popularnej, związek pomiędzy twórczością danego autora i dominującymi prądami artystycznymi oraz wydarzenia historyczne.

Małgorzata Cackowska, Hanna Dymel-Trzebiatowska, Jerzy Szyłak

Zamów